Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên và phi ngẫu nhiên của giá

Các cuộc tranh luận giữa hai trường phái Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên (Random Walk) và Non-random walk có vẻ sẽ khó có hồi kết. Tiêu biểu cho 2 trường phái này chính là 2 cuốn sách đối trọng với nhau. Cuốn "A Random Walk Down Wall Street" tác giả bởi Burton Malkiel,1973 chứng minh rằng biến động giá phần lớn là ngẫu nhiên và các nhà đầu tư không thể vượt trội hơn các chỉ số chính. Ngược lại, A "Non-random Walk Down Wall Street" (2001) đưa ra lập luận phản bác với đại ý rằng mọi bước đi đều có thể dự đoán. Từ đây, cuộc chiến giữa hai trường phái bắt đầu!

Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên của giá (Random walk theory)

“Bước đi ngẫu nhiên” khẳng định rằng biến động giá chứng khoán không thể dự đoán dẫn đến không thể gặt hái hiệu suất lớn hơn thị trường. Việc áp dụng phân tích cơ bản hoặc phân tích kỹ thuật vào thị trường chỉ đang lãng phí thời gian; nhà đầu tư tốt hơn nên mua và nắm giữ một quỹ chỉ số. Về mặt phân tích cơ bản, “Lý thuyết định giá nền tảng” lập luận rằng cổ phiếu có giá trị nội tại có thể được xác định bằng cách chiết khấu dòng tiền trong tương lai (thu nhập). Sau khi sử dụng các kỹ thuật định giá để xác định giá trị thực của một chứng khoán hoặc thị trường, NĐT đưa ra chiến lược mua khi giá thị trường rẻ hơn định giá lý thuyết và ngược lại. Về mặt phân tích kỹ thuật, “Lý thuyết Castle-in-the-Air” giả định rằng đầu tư thành công phụ thuộc vào tài chính hành vi. Các nhà đầu tư cần xác định tâm trạng của thị trường trên đà hưng phấn hay chán nản; việc định giá không quan trọng bởi vì một chứng khoán chỉ đáng giá với những ai sẵn sàng trả giá để sở hữu nó. “Lý thuyết bước đi ngẫu nhiên” đi đôi với giả thuyết thị trường “hiệu quả trung bình” khi khẳng định rằng chúng ta không thể có được kết quả đầu tư tốt hơn thị trường. Lý thuyết này cho rằng giá cổ phiếu là hiệu quả vì chúng phản ánh tất cả các thông tin đã biết (thu nhập, kỳ vọng, cổ tức). Giá nhanh chóng điều chỉnh theo thông tin mới và hầu như không thể hành động theo thông tin này. Hơn nữa, giá chỉ biến động khi có thông tin mới và thông tin này là ngẫu nhiên và không thể đoán trước. Nói tóm lại, Malkiel cho rằng bất kỳ thành công vượt trội nào là do sự may mắn. Nếu NĐT đủ cố gắng, chắc chắn sẽ hoạt động tốt hơn thị trường; số còn lại có hiệu suất kém và bị thị trường đánh bại.

Lý thuyết bước đi phi ngẫu nhiên của giá (Non-Random walk theory)

A Non-Random Walk Down Wall Street là một tập hợp các lý luận chứng minh thực nghiệm rằng thông tin có giá trị có thể được phân tích ra và có tác động đến giá. Nhà phân tích kỹ thuật quan tâm đến phân tích kinh tế lượng để kiểm tra tính ngẫu nhiên của giá chứng khoán. Dựa trên biểu đồ diễn biến giá, NĐT có thể dự đoán những biến động trong tương lai. Vào năm 2000, Andrew Lo đã viết một bài báo cho Tạp chí Tài chính với chủ đề “Nền tảng của phân tích kỹ thuật”: Thuật toán tính toán, suy luận thống kê và triển khai thực nghiệm. Lời mở đầu của bài báo nói lên tất cả: “Phân tích kỹ thuật dựa trên biểu đồ giá, đã là một phần của thực nghiệm phân tích tài chính trong nhiều thập kỷ, nhưng học thuật này không nhận được mức độ đánh giá cao như các phương pháp tiếp cận truyền thống hơn như phân tích cơ bản. Trở ngại lớn nhất bởi tính chủ quan cao của phân tích kỹ thuật, phụ thuộc vào độ nhạy bén, quan sát và hiểu biết của người đánh giá; trên thực tế cùng một vận động nhưng đánh giá trên từng quan điểm người xem sẽ khác nhau.” Hướng dẫn giao dịch theo xu hướng dựa trên lý thuyết Bước đi phi ngẫu nhiên  Theo dõi thị trường đủ lâu, việc nhìn ra xu hướng dài hạn giúp NĐT nắm giữ hay tránh được việc gồng lỗ trong thời gian dài. Xu hướng chứng khoán có thể thay đổi bất cứ lúc nào; đặc biệt trong giai đoạn giao thoa xu hướng, trạng thái biến động gây khó dễ khi xu hướng xu được xác định. Ở bất kỳ thời điểm nào, chỉ số chứng khoán, nhóm ngành, tỷ giá, giá hàng hóa đều có vận động riêng của nó (tăng, giảm, đi ngang); vấn đề của chúng ta là tìm ra xu hướng đó và đi theo nó. Biểu đồ dưới đây cho thấy một số cổ phiếu riêng lẻ với các tín hiệu và xu hướng rõ ràng. Việc xác định một mô hình 2 đỉnh hoặc vai đầu vai đơn giản trên cổ phiếu HPG và bán kịp thời sẽ tránh được rất nhiều mất mát. Sau xu hướng tăng dài hạn kéo dài từ năm 2020, diễn biến giá cổ phiếu thép HPG xuất hiện tín hiệu đảo chiều xu hướng dài hạn. Có thể thấy, quá trình phân phối (mô hình VĐV) hình thành từ tháng 5/2021 đến tháng 5/2022. Áp lực giảm điểm sau đó chứng khiến biên độ giảm hơn 60% (tính từ đường hỗ trợ “viền cổ”). Tổng quan, thị trường tài chính biểu hiện cả khía cạnh ngẫu nhiên và phi ngẫu nhiên. Cổ phiếu đôi khi có xu hướng và phản ứng tốt với các mẫu hoặc chỉ báo; ngược lại, đôi khi cổ phiếu giao dịch không ổn định và bỏ qua các thiết lập mô hình hoặc tín hiệu chỉ báo. Một chuyên gia phân tích kỹ thuật phải có khả năng thích ứng cao trong môi trường đầu tư thay đổi và luôn đưa ra chiến lược phòng vệ. Việc đánh bại thị trường không phải là điều dễ dàng và cũng không phải là điều dễ dàng để duy trì. Phương pháp hoạt động ngày hôm nay không có nghĩa là nó sẽ hoạt động tốt vào ngày mai. “Bạn càng mang lại nhiều sự sáng tạo cho quá trình đầu tư, thì nó sẽ càng xứng đáng. Tuy nhiên, cách duy nhất để duy trì thành công liên tục là liên tục đổi mới. Điều đó giống nhau trong tất cả các nỗ lực. Cách duy nhất để tiếp tục kiếm tiền, tiếp tục phát triển và giữ cho tỷ suất lợi nhuận của bạn ổn định là liên tục đưa ra những ý tưởng mới”.

Top 5 cổ phiếu tốt nhất để đầu tư ngay bây giờ!

Nhóm phân tích của Chứng khoán DSC vừa xác định được Top 5 cổ phiếu mà chúng tôi tin là tốt nhất để các nhà đầu tư mua ngay bây giờ. 5 cổ phiếu này có thể tạo ra lợi nhuận vượt trội trong năm nay: