Cách chọn cổ phiếu theo nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett

Warren Buffett, thường được mệnh danh là “huyền thoại xứ Omaha”, là nhà đầu tư vĩ đại với lợi suất từ đầu tư chứng khoán vượt trội so với thị trường. Ông là học trò của Benjamin Graham – cha đẻ của trường phái đầu tư giá trị - và là người áp dụng thành công nhất trường phái đầu tư này. Ông đã đầu tư chứng khoán hơn 80 năm, vì thế nên kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu của Warren Buffett chắc chắn rất phong phú và quý giá. Trong bài viết này, DSC sẽ trình bày về các tiêu chí được Warren Buffett sử dụng để lựa chọn cổ phiếu có lợi suất vượt trội và an toàn.

Kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu của Warren Buffett dựa vào 6 tiêu chí:

Hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp

Công thức tính ROE (hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp)

Chỉ số ROE (Return on Equity) thể hiện tỷ lệ thu nhập mà các cổ đông kiếm được trên tổng số vốn mà họ góp vào công ty. Warren Buffett luôn đánh giá chỉ số ROE để xem liệu một công ty có liên tục hoạt động tốt hơn các công ty khác cùng ngành hay không. Chỉ số ROE được tính như sau:

ROE = Net income (lợi nhuận ròng) / Average Shareholder’s Equity (Vốn chủ sở hữu bình quân)

Ví dụ: ROE của doanh nghiệp XXX là 30%, nghĩa là cứ 10 đồng vốn góp thì doanh nghiệp này tạo ra 3 đồng lợi nhuận. Nếu so với lãi suất ngân hàng là 6%, doanh nghiệp này hoạt động rất hiệu quả và sinh lời cao cho nhà đầu tư.

Nợ của doanh nghiệp

Công thức tính Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity) là một chỉ số quan trọng khác được Warren Buffett quan sát cẩn thận. Ông thích những doanh nghiệp có tỷ lệ này thấp để tăng trưởng lợi nhuận chủ yếu được tạo ra từ nguồn vốn chủ sở hữu thay vì là tiền đi vay. Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu (D/E) được tính như sau:

Debt-to-Equity = Total Liabilities (tổng nợ phải trả) / Shareholder’s Equity (vốn chủ sở hữu)

Tỷ lệ này càng cao, càng thể hiện rằng doanh nghiệp đi vay nợ nhiều để tài trợ cho các hoạt động kinh doanh của mình. Tuy nhiên, nhà đầu tư nên lưu ý thêm cả tỷ lệ nợ vay / vốn chủ sở hữu do nợ vay là nợ mà doanh nghiệp đi vay ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính và phải trả lãi suất hàng năm, khác với các nghĩa vụ nợ khác như khoản phải trả, doanh thu chưa thực hiện,…(các khoản này không/hoặc ít phải trả lãi suất).

Biên lợi nhuận

Biên lợi nhuận (Profit margin)

Lợi nhuận của một công ty không chỉ phụ thuộc vào việc có tỷ suất lợi nhuận tốt mà còn phải liên tục tăng tỷ suất lợi nhuận đó. Biên lợi nhuận ròng bằng lợi nhuận ròng chia cho doanh thu thuần. Để có cái nhìn rõ ràng hơn về tỷ suất lợi nhuận của một doanh nghiệp, các nhà đầu tư nên nhìn lại ít nhất 5 năm hoạt động của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp đã lên sàn bao lâu?

Thời gian doanh nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán

Buffett thường chỉ đánh giá các công ty đã tồn tại ít nhất 10 năm. Do đó, hầu hết các công ty công nghệ đã phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trong thập kỷ trước sẽ không lọt vào tầm ngắm của Buffett. Ông ấy nói rằng ông ấy không hiểu cơ chế hoạt động đằng sau nhiều công ty công nghệ hiện nay và chỉ đầu tư vào một doanh nghiệp mà ông ấy hoàn toàn hiểu.

Công ty có phụ thuộc vào loại hàng hóa nào không?

Công ty có phụ thuộc vào loại hàng hóa nào không?

Những công ty chịu sự ảnh hưởng lớn bởi giá một loại hàng hóa nào đó như dầu mỏ, khí đốt, thép, than,… thường sẽ không được Warren Buffett ưu ái do có nhiều rủi ro. Việc dự đoán giá các loại hàng hóa này thông thường sẽ rất khó khăn do chúng chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố rủi ro khác nhau như chính trị, thời tiết, hỏa hoạn,…

Định giá của doanh nghiệp

Định giá doanh nghiệp (Business valuation)

Theo Warren Buffett, kỹ năng quan trọng nhất khi đầu tư là định giá doanh nghiệp. Thông thường, để định giá tương đối chính xác doanh nghiệp, các nhà đầu tư phải xác định giá trị nội tại bằng cách dự phóng doanh thu, lợi nhuận, tài sản,… và nếu giá trị của công ty nhỏ hơn 20% giá cả trên thị trường, đây mới nên là công ty đáng được quan tâm đầu tư.

Trên đây là 6 tiêu chí lựa chọn cổ phiếu dựa trên kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett. Bạn có thể thử áp dụng các tiêu chí trên để lựa chọn những cổ phiếu có mức sinh lời cao nhưng rủi ro không quá lớn.