Chính sách công là gì? 5 điều nhà đầu tư chứng khoán cần biết

Chính sách công là tập hợp các quyết định và hành động của Nhà nước nhằm giải quyết các vấn đề công cộng trong đời sống kinh tế, xã hội. Bài viết hôm nay của DSC sẽ phân tích 5 khía cạnh quan trọng của chính sách công và cách ứng dụng để ra quyết định đầu tư chứng khoán hiệu quả.

1. Chính sách công là gì?

Chính sách công (Public Policy) là những việc Chính phủ chọn làm hoặc chọn không làm để giải quyết các vấn đề công cộng đang tồn tại trong xã hội.

Chính sách công không chỉ là văn bản pháp luật đơn thuần mà là chuỗi hành động có mục đích để đạt kết quả cụ thể trong quản lý kinh tế và xã hội. Ví dụ: chính sách kiểm soát lạm phát, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, chính sách phát triển năng lượng tái tạo.

4 đặc điểm của chính sách công:

2. Chu trình chính sách công tại Việt Nam

Chu trình chính sách công gồm 3 giai đoạn: hoạch định, thực thi và đánh giá. Nhà đầu tư cần biết thị trường đang ở giai đoạn nào để dự báo thời điểm tác động.

• Hoạch định: Nhận diện vấn đề, dự thảo văn bản, lấy ý kiến. Đây là giai đoạn theo dõi các dự thảo luật (Luật Đất đai sửa đổi, Quy hoạch điện VIII) để nắm bắt ngành được ưu tiên.
• Thực thi: Biến quyết định thành hành động, huy động nguồn lực triển khai. Dòng tiền từ ngân sách bắt đầu ngấm vào nền kinh tế, giá cổ phiếu phản ứng mạnh nhất ở giai đoạn này.
• Đánh giá: Xem xét hiệu quả thực tế so với mục tiêu. Nếu chính sách kém hiệu quả, giải pháp mới sẽ thay thế, tạo biến động mới trên thị trường.

3. Tác động của chính sách công đến thị trường chứng khoán

Chính sách công tác động đến thị trường chứng khoán qua 3 kênh: chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và chính sách ngành.

Chính sách tài khóa

Chính sách tài khóa liên quan đến thu chi ngân sách và thuế, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận doanh nghiệp.

• Tăng đầu tư công: Cổ phiếu xây dựng (CTD, HBC), vật liệu (HPG, HSG) hưởng lợi
• Giảm thuế VAT: Kích thích tiêu dùng, hỗ trợ ngành bán lẻ (MWG, FRT)

Chính sách tiền tệ

Chính sách tiền tệ do Ngân hàng Nhà nước điều hành qua lãi suất và cung tiền. Đây là yếu tố tác động mạnh nhất đến dòng tiền vào chứng khoán.

• Lãi suất giảm: Chi phí vốn giảm, lợi nhuận tăng; tiết kiệm kém hấp dẫn, tiền chảy vào chứng khoán
• Lãi suất tăng: Biên lợi nhuận thu hẹp; tiền gửi ngân hàng hấp dẫn hơn → rút tiền khỏi chứng khoán

Chính sách ngành

Mỗi văn bản quy hoạch ngành tạo ra nhóm cổ phiếu dẫn dắt:

4. Quy trình 3 bước ứng dụng chính sách công trong đầu tư

• Bước 1 - Theo dõi: Cập nhật kỳ họp Quốc hội, Nghị quyết Chính phủ, họp báo NHNN. Xác định vấn đề chính sách nào đang được ưu tiên (xử lý nợ xấu, chuyển đổi xanh, đầu tư công).
• Bước 2 - Phân tích: Chính sách hỗ trợ hay kìm hãm tăng trưởng? Ngành nào hưởng lợi trực tiếp? Quy mô ngân sách và thời điểm có hiệu lực?
• Bước 3 - Xây dựng kịch bản: Chuẩn bị nhiều kịch bản, không đặt cược một cửa. Nếu chính sách thông qua → mua ngành hưởng lợi. Nếu trì hoãn → giữ tỷ trọng vừa phải hoặc chuyển sang cổ phiếu phòng thủ.

5. Ví dụ thực tiễn

Cơ chế giá FIT và cổ phiếu năng lượng tái tạo

Chính phủ ban hành giá FIT ưu đãi cho điện mặt trời (9,35 UScent/kWh) giai đoạn 2017-2021. Cổ phiếu GEX, BCG, PC1 tăng hàng trăm phần trăm trong giai đoạn chính sách có hiệu lực.

Siết tín dụng bất động sản 2022

Nhà nước siết phát hành trái phiếu và kiểm soát tín dụng bất động sản. Cổ phiếu NVL, PDR, DXG giảm 70-90% từ đỉnh, kéo theo cổ phiếu ngân hàng do lo ngại nợ xấu.

Bài học: Theo dõi sát giai đoạn hoạch định chính sách giúp vào sớm trước khi thị trường phản ánh đầy đủ. Chính sách thắt chặt có thể đảo chiều xu hướng trong thời gian ngắn.

Kết luận

Chính sách công tác động trực tiếp đến môi trường kinh doanh và thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư nắm vững chu trình chính sách (hoạch định - thực thi - đánh giá) và quy trình 3 bước (theo dõi - phân tích - xây dựng kịch bản) sẽ có lợi thế dự báo xu hướng và lựa chọn cổ phiếu phù hợp.

Mở tài khoản chứng khoán online tại DSC để được đội ngũ chuyên gia tư vấn chiến lược đầu tư phù hợp với biến động chính sách và xu hướng thị trường. DSC là công ty chứng khoán niêm yết trên HoSE, được vinh danh "Sản phẩm công nghệ & chuyển đổi số tiêu biểu" năm 2024.

• Website: www.dsc.com.vn
• Hotline: (+84) 24 3880 3456

DSC - Đồng hành cùng Thành công

>> Tài liệu tham khảo:

• Chính sách công là gì? Vai trò, đặc điểm & phân loại