Kiến thức

Lạm phát và lãi suất có mối quan hệ gì trong nền kinh tế?

Lạm phát và lãi suất là hai chỉ số kinh tế đặc biệt quan trọng trong phân tích vĩ mô, bởi chúng tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất – kinh doanh, chi phí vay vốn, thu nhập thực và toàn bộ đời sống kinh tế – xã hội của một quốc gia. Vậy mối quan hệ giữa hai chỉ số này diễn ra như thế nào và vì sao chúng luôn được theo dõi sát sao? Cùng tìm hiểu trong bài viết hôm nay của DSC nhé!

Lạm phát là gì?

Lạm phát là sự gia tăng của mức giá chung của hàng hóa và dịch vụ trong một thời gian nhất định. Lạm phát được đo bằng chỉ số giá tiêu dùng (CPI), hay còn gọi là chỉ số giá sinh hoạt.

Lạm phát có 3 cấp độ, bao gồm:

Lạm phát tự nhiên: Là mức lạm phát từ 0–10%/năm, phản ánh sự tăng giá nhẹ và ổn định. Ở cấp độ này, nền kinh tế vận hành bình thường, rủi ro thấp và đời sống người dân không bị ảnh hưởng đáng kể.
Lạm phát phi mã: Là mức lạm phát từ 10% đến dưới 1000%/năm, khiến giá cả tăng nhanh, đồng tiền mất giá mạnh. Nền kinh tế biến động nghiêm trọng và thị trường tài chính dễ rơi vào rối loạn.
Siêu lạm phát: Là mức lạm phát trên 1000%/năm, gây mất kiểm soát hoàn toàn. Đồng tiền gần như mất giá trị, thị trường tê liệt và nền kinh tế rơi vào khủng hoảng sâu, rất khó khôi phục.

Lãi suất là gì?

Lãi suất là tỷ lệ phần trăm thu nhập mà người đi vay phải trả cho người cho vay trong một khoảng thời gian nhất định. Lãi suất được tính theo công thức:

Lãi suất = Số tiền lãi / Số tiền vay * 100%

>> Xem thêm: Lãi suất OMO là gì?

Mối quan hệ giữa lạm phát và lãi suất

Lý thuyết Fisher cho rằng lạm phát và lãi suất có mối quan hệ mật thiết với nhau, được thể hiện qua hai chiều:

Lạm phát tác động đến lãi suất

Khi lạm phát tăng, giá cả hàng hóa và dịch vụ tăng lên. Điều này làm giảm giá trị của tiền tệ, khiến cho người dân và doanh nghiệp có nhu cầu mua sắm nhiều hơn để tránh mất giá. Nhu cầu tiền tệ tăng lên sẽ dẫn đến việc lãi suất tăng lên để cân bằng cung - cầu tiền tệ.

Lãi suất tác động đến lạm phát

Khi lãi suất tăng, chi phí vay vốn của doanh nghiệp và người dân cũng tăng lên. Điều này làm giảm sức mua của nền kinh tế, dẫn đến giảm nhu cầu tiêu dùng và sản xuất. Khi nhu cầu tiêu dùng và sản xuất giảm, giá cả hàng hóa và dịch vụ cũng sẽ giảm theo, giúp kìm hãm lạm phát.

Ứng dụng của mối quan hệ giữa lạm phát và lãi suất

Các ngân hàng trung ương sử dụng lãi suất như một công cụ chính sách tiền tệ để điều tiết lạm phát. Khi lạm phát tăng, ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất để kìm hãm lạm phát. Ngược lại, khi lạm phát giảm, ngân hàng trung ương sẽ giảm lãi suất để kích thích tăng trưởng kinh tế.

>> Xem thêm: Lạm phát nên đầu tư gì?

Kết luận

Lạm phát và lãi suất là hai chỉ số kinh tế quan trọng, có mối quan hệ mật thiết với nhau. Việc hiểu rõ mối quan hệ này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình hình kinh tế - xã hội của một quốc gia và đưa ra những quyết định đầu tư, tiêu dùng hợp lý.

>> Tài liệu tham khảo: